Sterkere verpakkingen, slimmere recycling: Impact van de PPWR
Onderdeel van de verpakkings- en verpakkingsafvalverordening (Packaging and Packaging Waste Regulation, PPWR) is de transformatie van de manier waarop we verpakkingen benaderen, van ontwerp tot verwijdering. Met nieuwe regels die zich richten op recyclebaarheid, inzamelingssystemen en afvalinfrastructuur wil de PPWR de transitie naar een circulaire economie versnellen. Dit is wat je moet weten over hoe deze veranderingen de verpakkingen ten goede zullen veranderen.
Twee principes voor recyclebaarheid
Een van de kernprincipes van PPWR is ervoor te zorgen dat verpakkingen niet alleen in theorie, maar ook in de praktijk recyclebaar zijn. Dat wil zeggen:
- Recyclebaar ontwerp: Verpakkingen moeten zodanig worden gemaakt dat recycling technisch mogelijk is. Producten die gebruikmaken van incompatibele materialen of te complexe ontwerpen (zoals meerlaagse kunststoffen die niet kunnen worden gescheiden) kunnen strengere beperkingen ondervinden of zelfs worden uitgefaseerd. Het doel is om verpakkingen te vereenvoudigen zodat ze gemakkelijk kunnen worden verwerkt door moderne recyclingfaciliteiten.
- Gerecycled in de praktijk: Zelfs de meest recyclebare verpakkingen zijn zinloos zonder robuuste systemen om ze in te zamelen, te sorteren en te verwerken. Om dit aan te pakken, richt het PPWR zich op het waarborgen dat de reële recyclinginfrastructuur de verpakkingen die we dagelijks gebruiken kan verwerken.
Hergebruik: Ontworpen voor de echte wereld
Om bedrijven aan te moedigen om ecologisch ontwerp te omarmen, worden de vergoedingen voor uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (EPR) aangepast op basis van de recyclebaarheid van een verpakking. Bedrijven die gemakkelijk te recyclen materialen gebruiken, profiteren van lagere vergoedingen, waardoor producenten een financiële stimulans krijgen om te innoveren naar milieuvriendelijke ontwerpen.
Hoewel de specifieke criteria voor recyclebaarheid in secundaire wetgeving zullen worden vastgelegd, is het doel duidelijk: tegen 2035 moet ten minste 55% van alle verpakkingsmaterialen gerecycled zijn.
Infrastructuur: De ruggengraat van recyclebaarheid
Om deze doelen te bereiken, is een aanzienlijke upgrade van de infrastructuur nodig. De PPWR benadrukt de noodzaak van uitgebreide systemen voor het beheer van verpakkingsafval in elke fase:
- Inzameling en sortering: De lidstaten moeten ervoor zorgen dat er robuuste systemen zijn om al het afval van consumentenverpakkingen in te zamelen en te sorteren. Dit omvat het verbeteren van de inzameling langs de rand, het upgraden van sorteerfaciliteiten en zelfs het investeren in technologie die recyclebare materialen efficiënter kan identificeren en scheiden.
- Geharmoniseerde symbolen: De PPWR zal gestandaardiseerde symbolen op verpakkingen en afvalbakken introduceren. Dit 'match-and-dispose'-systeem helpt consumenten hun afval correct te sorteren, waardoor verontreiniging in recyclingstromen wordt verminderd en de algehele efficiëntie wordt verhoogd.
Deze aanpak verbetert niet alleen de recyclingpercentages, maar zorgt er ook voor dat verpakkingen die zijn ontworpen voor recycling niet worden verbrand of op de stortplaats terechtkomen.
Recyclingdoelstellingen: Een uitdagende weg vooruit
Interessant is dat de PPWR geen drastische wijzigingen aanbrengt in de huidige recyclingdoelstellingen, maar eerder de al uitdagende doelstellingen handhaaft waarmee de lidstaten momenteel worstelen.
- Huidige uitdagingen: Veel lidstaten werken nog steeds aan het behalen van de recyclingdoelstellingen voor plastic verpakkingen voor 2025, met problemen als lage inzamelpercentages en inconsistente sorteerpraktijken.
- Strengere berekeningen: Een herziening van de verpakkingsrichtlijn in 2018 introduceerde een strengere berekeningsmethode voor recyclingpercentages. Alleen materialen die succesvol in het recyclingproces terechtkomen (bv. plastic dat wordt omgezet in pellets) worden geteld, wat betekent dat alles wat verloren gaat tijdens het sorteren of reinigen niet in aanmerking komt. Deze strengere methode heeft de gerapporteerde recyclingpercentages tot 30% verlaagd, wat de kloof tussen inzameling en daadwerkelijke recycling duidelijk maakt.
De PPWR houdt deze bestaande benchmarks intact, maar benadrukt de noodzaak om waardevolle materialen op meerdere punten in de waardeketen op te vangen, zodat ze efficiënt en effectief worden gerecycled. Om dit te bereiken zullen de lidstaten tegen 2029 verplichte inzamelingsdoelstellingen invoeren, met als doel de inzameling van verpakkingsmaterialen te maximaliseren om aan de doelstellingen voor recycling en gerecycled materiaal te voldoen.
De weg vooruit
De PPWR is een gedurfde stap om het verpakkingsontwerp af te stemmen op de realiteit van recycling. Door zich te richten op infrastructuur, geharmoniseerde systemen en praktische recyclebaarheid, biedt het een dringend nodig kader om verpakkingsafval direct aan te pakken.
Het opschalen van de infrastructuur, de invoering van geharmoniseerde systemen in verschillende lidstaten en het behalen van bestaande doelstellingen vereisen echter aanzienlijke samenwerking en investeringen. Om de vastgelegde doelen tijdig te bereiken, is onmiddellijke actie vereist.
Uiteindelijk signaleert de PPWR een verschuiving van business-as-usual naar een duurzamere toekomst. Een waar verpakkingen geen afval meer vertegenwoordigen, maar in plaats daarvan een hulpbron worden voor de circulaire economie.
TGa voor meer informatie over PPWR naar onze Kennishub.
Gerelateerde artikelen
De nieuwe EU-verpakkingsverordening uitgelegd: Een keerpunt voor verpakkingen
Het volgende hoofdstuk van verpakkingen: De PPWR en de kracht van hergebruik
