PPWR Hedefleri: Geri Dönüştürülmüş İçerikli Ambalajları Yeniden Tanımlamak

Ambalaj ve Ambalaj Atığı Yönetmeliği (PPWR), plastik ambalajlarda geri dönüştürülmüş içerik için çığır açan hedefler getirerek döngüsellik konusunda yeni bir standart belirleyecektir. 2030 ve 2040 yılları için net hedeflere sahip bu iddialı çerçeve, plastiklerin döngüsünü kapatmayı ve geri dönüşüm sistemlerinde inovasyonu teşvik etmeyi amaçlıyor. Peki bu pratikte ne anlama geliyor ve her gün gördüğümüz ambalajları nasıl etkiliyor?

20 Oca 2025

Geri dönüştürülmüş içerik hedefleri: Standartları belirlemek

PPWR, ilk kez çok çeşitli plastik ambalaj uygulamalarını kapsayan zorunlu geri dönüştürülmüş içerik (RC) hedefleri getiriyor. Bu hedefler, plastik türüne ve kullanımına bağlı olarak değişiklik gösterir:

2030 hedefleri: Polimere ve uygulamaya bağlı olarak %10-35.
2040 hedefleri: %25-65'e bir sıçrama.

AB, geri dönüştürülmüş içerik kullanımını zorunlu kılarak yüksek kaliteli geri dönüştürülmüş ürünlere doğrudan talep yaratmakta, toplama ve ayıklama teknolojilerinde inovasyonu teşvik etmekte ve fosil yakıtlardan üretilen yeni plastiklere olan bağımlılığı azaltmaktadır.

Gıda kapları, kozmetik ürünleri ve tıbbi ürünler gibi "temasa duyarlı" ambalajlar için hedefler, son derece yüksek kaliteli, gıda sınıfı geri dönüştürülmüş malzemelere olan ihtiyacı yansıtmaktadır. Bu malzemeler, günümüzde geri dönüştürücüler için en büyük zorluklardan biri olan katı güvenlik ve hijyen standartlarını karşılamalıdır. Bu arada, deterjan şişeleri veya boya kovaları gibi daha az kritik uygulamalar, teknik açıdan daha az zorlayıcı ancak yine de iddialı olan daha esnek standartlara sahiptir.

Günlük ambalajlar yeniden tasarlandı

Daha açık bir ifadeyle, bu hedefler ambalajın ana kabı değil, tüm plastik parçaları için geçerlidir. Örneğin:

Halihazırda iyi yerleşmiş geri dönüşüm süreçlerine sahip bir malzeme olan PET'ten üretilmiş bir içecek şişesinin 2030 yılına kadar %30 geri dönüştürülmüş içerik hedefini karşılaması gerekiyorken, yeni geri dönüşüm süreçleri gerektiren poliolefinlerden üretilen kapağı için ayrı bir %10 hedef belirlenmiştir.
Gıda tepsileri gibi "temasa duyarlı PET" için odak noktası, geri dönüştürülmüş malzemelerin güvenlik yönetmeliklerine uymak üzere katı kalite standartlarını karşılamasını sağlamak olacaktır.
Deterjan şişeleri veya cips paketleri gibi diğer plastiklerin ise, genellikle geri dönüştürülebilirlik ile dayanıklılık veya bariyer özellikleri gibi performans gereksinimleri arasında denge kurarak kendi özel kriterlerini karşılamaları gerekecektir.

Bu bireysel hedefler üretim tesisi başına yıllık ortalamalar olarak hesaplanır; diğer bir deyişle her tesisin kendi üretim süreçlerinde uyumluluğu sağlaması gerekecektir. Bu sayede üreticiler sadece kotaları karşılamakla kalmaz, aynı zamanda daha akıllı, daha döngüsel ambalaj çözümleri tasarlama konusunda da sorumluluk üstlenirler.

Geri Dönüştürülmüş İçerik hedefleri bilgi grafiği

Kolay ulaşılabilir hedefler ve gerçek zorluklar

Tek kullanımlık plastik içecek şişeleri, Tek Kullanımlık Plastikler Direktifi (SUPD) kapsamında zaten düzenlenmiş olup, “kolay ulaşılabilir hedefler” olarak kabul edilmektedir." Kullanılmış şişeleri doğrudan tüketicilerden toplayan depozito iade sistemleri (DRS), daha yüksek geri dönüşüm oranlarına ve temiz, yüksek kaliteli malzemelerin istikrarlı bir şekilde tedarik edilmesine zemin hazırlamıştır.

Ancak asıl zorluk, bu hedeflere daha geniş bir ambalaj yelpazesinde ulaşmaktır. Kaynak geri kazanımını en üst düzeye çıkarmak için, DRS ve ayrı toplama sistemlerini karışık atık ayıklama (MWS) ile tamamlayan bütünsel bir atık yönetimi yaklaşımı gerekecektir. Gelişmiş mekanik geri dönüşüm (AMR) yöntemlerinin uygulanmasının hızlandırılması, yüksek kaliteli geri dönüştürülmüş malzemelere yönelik artan talebi karşılamak için de son derece önemli olacaktır.

Döngüyü tamamlamak: Öncelikli erişim ve daha fazlası

PPWR, malzemelerin sistem içinde kalarak tekrar tekrar kullanılabilmesi için kapalı döngü geri dönüşümü vurgular. Örneğin, DRS gibi özel sistemler aracılığıyla toplanan gıda sınıfı plastikler, yalnızca yeni gıda sınıfı ambalajlara dönüştürülebilir ve böylece yüksek kaliteli geri dönüştürülmüş malzemelerin tutarlı bir şekilde tedarik edilmesi sağlanır.

Gelecekteki kurallar, geri dönüştürülmüş içeriğin nasıl olacağını açıklığa kavuşturacaktır:

Hesaplandı ve doğrulandı: Sıkı izleme ve denetim; doğruluk, şeffaflık ve uyumluluğu sağlayarak sürece yönelik güven oluşturacaktır.
Kaynak: Gerçek döngüselliği teşvik etmek amacıyla, hedeflerde yalnızca “tüketici sonrası” atıklar (tüketici kullanımından sonra atılan materyaller) dikkate alınacaktır.
Geri dönüşüm yöntemleri genelinde değerlendirildi: Hem mekanik hem de kimyasal geri dönüşüm yöntemlerinin birbirini tamamlayıcı roller oynaması beklenmektedir. Kimyasal geri dönüşüm, geri dönüştürülmesi zor plastikler için potansiyel sunarken, enerji kullanımı ve emisyonlar konusunda soru işaretleri yaratmaktadır. PPWR, bu konuları açık ve net standartlarla ele alacaktır.

Peki ya küresel pazarlar?

PPWR'nin en zorlu yönlerinden biri, AB düzenlemeleri ile ithal malzemeler arasında denge sağlamaktır. AB içinde elde edilen geri dönüştürülmüş içerikler katı çevre standartlarına tabidir, ancak Türkiye veya Çin gibi üçüncü ülkelerden gelen materyaller farklı çevre ve kalite standartlarını takip edebilir ve döngüsellik hedeflerini zedeleyebilir. PPWR, menşei ne olursa olsun tüm geri dönüştürülmüş malzemeler için eşit şartlar sağlamak üzere eşit standartlar getirecektir.

Büyük resim

İddialı hedefler belirleyerek, PPWR'nin atıklardan, altyapıdan ve döngüselliği temel ilke olarak benimseyen tedarik zincirlerinden daha fazla değer çıkaran toplama, ayıklama ve geri dönüşüm teknolojilerinde inovasyona davetiye çıkarması umuluyor.

PPWR temeli atarken, başarısı sektörler, hükümetler ve tüketiciler arasındaki işbirliğine bağlı olacaktır. Çeşitli ambalaj türleri için çözümlerin ölçeklendirilmesi bir zorluk teşkil etmeye devam etse de, yönetmelik, doğru yatırımlar ve politikalarla ambalaj ortamını yeniden tanımlama potansiyeline sahiptir. Sonuç olarak, bu, ambalaj atıklarının geçmişte kalacağı döngüsel bir geleceğe doğru atılmış cesur bir adımdır.

PPWR hakkında daha fazla bilgi edinmek için Bilgi Merkezimizi ziyaret edin.